Juli 2021 – Huisvesting Alliantie
Van 2009 tot 2018 is het aantal daklozen in Nederland meer dan verdubbeld[1]. In 2020 stond de teller op ruim 36.000 daklozen[2]. Hoogstwaarschijnlijk een understatement, aangezien veel daklozen zich uit schaamte niet melden[3]. In de huidige economische onzekerheid en krappe woningmarkt is dit een maatschappelijk probleem waarvoor publieke- en private partijen de koppen bij elkaar moeten steken. Hoe pak je dit aan? Hoe kom je tot oplossingen? Hoe zet je een succesvol project op? Maarsen Groep, Ad Hoc, De Regenboog Groep en de gemeente Amstelveen begonnen een initiatief om ruimtes vrij te stellen in het kantoorpand op de Bovenkerkerweg in Amstelveen voor economisch daklozen die met haast een tijdelijke woning zoeken. De Maatschappelijke Alliantie interviewde Monique Maarsen, algemeen directeur bij vastgoedinvesteerder Maarsen Groep, over de inzichten en succesfactoren die zij op deed tijdens dit project.
Hoe ontstond het idee om jullie panden tijdelijk beschikbaar te stellen voor daklozen?
Door zowel de Deloitte Impact Foundation als de Maatschappelijke Alliantie werden we in september 2020 uitgenodigd om deel te nemen aan een bijeenkomst over het realiseren van opvangplaatsen voor dak- en thuislozen voor geïnteresseerde impactbeleggers. Daar zijn we over in gesprek geraakt en heeft ons geïnspireerd om een bijdrage te leveren.
Wat drijft je dit te doen?
Maarsen Groep is een maatschappelijk bewuste organisatie die haar verantwoordelijkheid neemt richting medewerkers, maatschappij en toekomstige generaties en actief wil bijdragen aan een betere wereld. In 2020 hebben we ervoor gekozen om onze bijdrage te spiegelen aan de Sustainable Development Goals 2030 (SDG’s) zoals opgesteld door de Verenigde Naties en op een vijftal SDG’s hebben we maatschappelijke doelstellingen geformuleerd. Met onze deelname aan het daklozenproject willen we een bijdrage willen leveren aan SDG 11: Duurzame steden en gemeenschappen.
Wat heeft het je gekost?
Naast de jaarlijkse vaste lasten van ca. €15K die we als eigenaar toch zouden maken voor dit leegstaande kantoorpand in afwachting van de herontwikkeling hebben wij samen met de leegstandsbeheerder €8K geïnvesteerd om het kantoorpand bewoonbaar te maken. En tenslotte is er vooral tijd geïnvesteerd door betrokkenen om het mogelijk te maken.
Waar liep je in dit traject tegenaan? Wat zou dit traject kunnen vergemakkelijken?
Het wegnemen van vooroordelen was nodig om partijen (gemeente, leegstandsbeheerder, ontwikkelaar, maatschappelijke organisatie) te laten samenwerken:
- ‘in een kantoorpand kun je niet veilig wonen’
- ‘dak- en thuislozen geven overlast’
- ‘projectontwikkelaars doen niets voor niks’
- ‘de gemeente gaat de afwijking van bestemming niet gedogen’
Wat zijn de succesfactoren?
- gebruik maken van een bestaand business model, kennis en ervaring (leegstandsbeheerder);
- wegnemen van vooroordelen;
- starten in een ‘pilot-vorm’ en ‘klein beginnen’ maakt het minder spannend voor betrokkenen;
- een specifieke groep van economisch daklozen selecteren, zonder complexe zorgvraag en een buddy-systeem met reguliere leegstands-bewoners;
- maatschappelijk betrokken medewerkers van die partijen die van aanpakken weten, laten samenwerken;
- een facilitator (Maatschappelijke alliantie/Platform Woonplek) die partijen bij elkaar brengt.
Wat geef je andere vastgoed eigenaren mee die met dit idee spelen?
Dat het een bijna sluitende financiële business case is en het de eigenaar van een tijdelijk leegstand pand weinig extra’s hoeft te kosten: maatschappelijke middelen/subsidies zijn hoog genoeg om de gebruikelijke woonvergoeding aan de leegstandsbeheerder te betalen.
Wat geef je de gemeenten mee die hier ook mee aan de slag willen?
Breng de al in jouw gemeente aanwezige partijen samen: de eigenaren van leegstaand vastgoed een leegstandbeheerder, een maatschappelijke organisatie met ingang naar daklozen en vervul zelf de rol van facilitator.
Het delen van deze inzichten vormen onderdeel van het Maatschappelijk Brein, een initiatief van de Maatschappelijke Alliantie. Door middel van het delen van bestaande kennis willen we andere publieke en private partijen meer handelingsperspectief geven en stimuleren tot publiek-private samenwerkingen om maatschappelijke uitdagingen het hoofd te bieden.
————————————————————————————————————————————————————-
[1] https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2019/34/aantal-daklozen-sinds-2009-meer-dan-verdubbeld
[2] https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/13/stijging-van-het-aantal-daklozen-tot-stilstand-gekomen
[3] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/wonen-in-een-verlaten-kantoor-oplossing-voor-daklozen~b8906297/
